حدیث غدیر

• حدیث الغدیر :ومن الأدلة التی إستدلوا بها کذلک ما یسمى بحدیث الغدیر ..أی غدیر ؟ غدیر خم وهو غدیر قریب من الجحفة بین مکة والمدینة , وکان هذا فی حجة الوداع فی رجوع النبی صلى الله علیه وسلم من الحج قبیل وفاته بثلاثة أشهر تقریباً .هذه الحادثة أخرجها الإمام مسلم فی صحیحه من حدیث زید بن أرقم قال : [ قام رسول الله فینا خطیباً بماء یُدعى خما بین مکة والمدینة فحمد الله وأثنى علیه وأثنى علیه ووعظ وذَکّر ثم قال : ( أما بعد ألا یا أیها الناس إنما أنا بشر یوشک أن یأتی رسول ربی فأجیب وأنا تارک فیکم ثقلین أولهما کتاب الله فیه الهدى والنور فخذوا بکتاب الله وأستمسکوا به ) قال : فحث على کتاب الله ورغّب فیه ثم قال : ( وأهل بیتی أذکرکم الله فی أهل بیتی ,أذکرکم الله فی أهل بیتی , أذکرکم الله فی أهل بیتی ) قال حصین الراوی عن زید ومن أهل بیته یا زید ألیس نساءه من أهل بیته قال : نعم ولکن أهل بیته من حُرم الصدقة بعده . قال : ومن هم ؟ قال : هم آل علی وآل عقیل وآل جعفر وآل العباس . قال : کل هؤلاء حُرم الصدقة ؟ , قال : نعم . ] أخرجه الإمام مسلم فی صحیحه 65.
هذا الحدیث یستدلون به على خلافة علی بعد النبی صلى الله علیه وآله وسلم مباشرة بدلالة ( من کنت مولاه فعلی مولاه ) قالوا المولى هو الحاکم والخلیفة إذاٍ علی هو الخلیفة بعد رسول الله صلى الله علیه وآله وسلم مباشرة .
- وجوابها:
1- لو کان النبی صلى الله علیه وسلم یرید خلافة علی کان یقول هذا فی یوم عرفه عند اجتماع الحجاج .
2- هم یقولون النبی کان خائفاً !! أن یبلغ هذه الخلافة !!النبی صلى الله علیه وسلم یخاف ممن من الصحابة !! الذین ترکوا أموالهم وأولادهم ودیارهم وهاجروا فی سبیل الله!!. 3-لماذا قال النبی صلى الله علیه وآله وسلم هذا الکلام لأهل المدینة خاصة ومن جاورها ولم یقل هذا الکلام لأهل الحج کلهم من أهل المدینة وغیرهم خاصة إذا علمنا أن غدیر خم یبعد عن مکة قریباً من 250 کیلو متر .
4- لو کان النبی صلى الله علیه وآله وسلم یرید الخلیفة کان یأتی بکلمة صریحة واضحة ما یأتی بکلمة تحتمل أکثر من عشرة معانی .
5- أما کلمة مولى أنها حاکم هذا لیس بسلیم قال الله تبارک وتعالى { فَالْیَوْمَ لَا یُؤْخَذُ مِنکُمْ فِدْیَةٌ وَلَا مِنَ الَّذِینَ کَفَرُوا مَأْوَاکُمُ النَّارُ هِیَ مَوْلَاکُمْ وَبِئْسَ الْمَصِیرُ } سماها مولى وذلک لشدة الملاصقة وشدة اللُحمة والقرب.
6- إن الموالاة وصف ثابت لعلی رضی الله عنه قال الله تبارک وتعالى : { إِنَّمَا وَلِیُّکُمُ اللّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُواْ } فکل المؤمنین بعضهم أولیاء بعض کما قال الله تبارک وتعالى .
7- یقول عالمهم النوری الطبرسی : ( لم یصرح النبی لعلی بالخلافة بعده بلا فصل فی یوم غدیر خم وأشار إلیها بکلام مجمل مشترک بین معانٍ یُحتاج إلى تعیین ما هو المقصود منها إلى قرائن ) فصل الخطاب ص 205 و 206 إذا کان الأمر کذلک فکیف بعد ذلک یُقال أن هذا الحدیث نص على خلافة علی بعد النبی صلى الله علیه وآله وسلم .

کمپین رهروان غدیر

تغییر شان نزول یک آیه به فاصله دو چاپ؟!

تغییر شان نزول یک آیه به فاصله دو چاپ؟!

در «تاریخ یعقوبی» چاپ نجف اشرف سنه 1358ﻫ آمده ‌است:

 «گفته‌شده که آخرین آیه‌ای که بر رسول خدا صلّی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم نازل‌شد، این بود:

 ﴿ الیوم أکملت لکم دینکم وأتممت علیکم نعمتی، ورضیت لکم الإسلام دیناً ﴾ و آن روایت، روایتی صحیح، ثابت و صریح است و نزول آن در روز نص بر امیرالمؤمنین علی‌بن‌ابی‌طالب صلوات‌الله‌علیه در غدیر خم بود.»(1)

امّا متن کتاب در چاپ «دارصادر» در بیروت سنة 1379ﻫ این‌گونه تحریف‌شده‌است:

 «... نزول آن در روز نفر بر امیرالمؤمنین علی‌بن‌ابی‌طالب بعد از ترّحم بود ».(2)

به نظر شما چرا شأن نزول یک آیه در چاپی دیگر تغییرمی‌کند؟

پی نوشت:

(١)-تاریخ الیعقوبی - الیعقوبی - ج2 – ص37 – ط النجف الأشرف – سنة 1358:

".. وقد قیل: إن آخر ما نزل علیه: ﴿ الیوم أکملت لکم دینکم وأتممت علیکم نعمتی، ورضیت لکم الإسلام دیناً ﴾ وهی الروایة الصحیحة الثابتة الصریحة، وکان نزولها یوم النص على أمیر المؤمنین علی بن أبی طالب صلوات الله علیه بغدیر خم..".

(٢)-تاریخ الیعقوبی - الیعقوبی - ج 2 - ص 43- ما نزل من القرآن بالمدینه- ط دار صادر فی بیروت سنة 1379ﻫ 1960م- موسسه و نشر فرهنگ اهل بیت – قم

قیل : إن آخر ما نزل علیه " الیوم أکملت لکم دینکم وأتممت علیکم نعمتی ورضیت لکم الاسلام دینا " . وهی الروایة الصحیحة الثابتة الصریحة . وکان نزولها یوم النفر على أمیر المؤمنین علی بن أبی طالب ، صلوات الله علیه ، بعد ترحم

کمپین رهروان غدیر

کمپین رهروان غدیر

برداشتى غلط از کلام سیّد مرتضى درباره حدیث غدیر

سؤال: آیا این ادّعا که سید مرتضى حدیث غدیر را نصّ خفى بر خلافت امیرالمؤمنین(علیه السلام) دانسته صحیح است؟

جواب: عده اى بیان کرده اند که اگر حدیث غدیر واضح ترین و قوى ترین نصّ بر امامت حضرت على(علیه السلام)است، چرا قدماى شیعه; همچون سید مرتضى آن را نصّ خفى براى خلافت دانسته است؟ زیرا او مى گوید: «ما ادعا نمى کنیم که نصّ در خلافت امیرالمؤمنین به علم ضرورى ثابت است، بلکه از راه استدلال ثابت مى شود و کسى از اصحاب خود را نمى شناسیم که چنین ادّعایى داشته باشد».(1)

در پاسخ باید گفت:

اولا: ادّعاى این که سید مرتضى حدیث غدیر را نصّ خفى دانسته ادّعایى باطل است و هرگز با مراجعه به کتاب «الشافى» چنین مطلبى استفاده نمى شود. سیدمرتضى(رحمه الله) نصوصى که دلالت بر امامت حضرت على(علیه السلام) دارد را بر دو قسم کرده است:

1 ـ نصوصى که شنوندگان، آن را از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) شنیده و مقصود آن را به وضوح و ضرورت فهمیده اند; اگر چه در زمان ما این مطلب از راه استدلال اثبات مى شود; ظاهر و لفظ این کونه نصوص صراحت در امامت و خلافت داشته و معروف به نصّ جلىّ است; مثل قول پیامبر(صلى الله علیه وآله) که فرمود: «سلّموا على علىّ بامرة المومنین»;(2) «بر على به عنوان امیرالمؤمنین سلام دهید.» یا آن که مى فرماید: «هذا خلیفتى فیکم من بعدى فاسمعوا له و اطیعوا»;(3) «این ـ على(علیه السلام) ـ خلیفه من، در میان شما بعد از من است، پس به دستوراتش گوش فراداده و او را اطاعت کنید.»

2 ـ قسم دیگر که ما قطع نداریم شنوندگان، این مطلب را از پیامبر(صلى الله علیه وآله) به وضوح و ضرورت فهمیده باشند و امتناعى ندارد که آنان از راه استدلال، دلالت الفاظ بر امامت را دریافته باشند و در زمان ما نیز علم به مقصود آن تنها از راه استدلال فهمیده مى شود; مثل قول پیامبر(صلى الله علیه وآله) در خطاب به حضرت على(علیه السلام) که فرمود: «انت منّى بمنزلة هارون من موسى الاّ انّه لانبىّ بعدى». یا حدیث «من کنت مولاه فعلىّ مولاه». این قسم از نصّ را اصحاب ما نصّ خفى مى دانند».(4)

از این بیان استفاده مى شود که مقصود سید مرتضى(رحمه الله) از نصّ خفى، تشکیک در دلالت حدیث غدیر بر امامت حضرت على(علیه السلام) نبوده است.

به تعبیر دیگر: مقصود سید مرتضى(رحمه الله) از این عبارت، آن است که علم به نصّ بر امامت حضرت على(علیه السلام) و خلافت او از جانب پیامبر(صلى الله علیه وآله) براى ما با استدلال حاصل مى شود، گرچه براى مخاطبان عصر پیامبر(صلى الله علیه وآله)، برخى از این نصوص بدیهى و ضرورى بوده است.

ثانیاً: سید مرتضى(رحمه الله) بحث مفصّلى - حدود 66 صفحه - درباره صحّت سند و دلالت حدیث غدیر بر وصایت و امامت حضرت على(علیه السلام) داشته است، حال با وجود این چگونه مى توان نسبت تشکیک در حدیث را به او داد(5).(6)

1 ـ شافى، ج 2، ص 128.

2 ـ شرح نهج البلاغه، ابن ابى الحدید، ج 1، ص 12.

3 ـ تاریخ طبرى، ج 2، ص 321; مسند احمد، ج 1، ص 111; مستدرک حاکم، ج 3، ص 132.

4 ـ شافى، ج 2، ص 67 و 68.

5 ـ شافى، ص 260و261.

6 ـ على اصغر رضوانى، امام شناسى و پاسخ به شبهات (2)، ص 50.

کمپین رهروان غدیر